Gezinsbond vraagt meer waardering voor onbetaalde arbeid

Voor Vrouwendag roept de Gezinsbond nogmaals op om onbetaalde arbeid meer te waarderen. ‘Er is nog steeds een loon- en pensioenkloof en een onderwaardering van zorgarbeid. En nu worden ook de voorrangsregels voor kinderopvang verstrengd voor mensen met deeltijdse jobs of opleidingen. Onderzoek toont steeds dat dit vooral impact heeft op vrouwen, van wie arbeid niet altijd op een loonbriefje verschijnt. Daarom vraagt de Gezinsbond aan de volgende regeringen om vrouwen niet te vergeten’, zegt Jeroen Sleurs, algemeen directeur van de Gezinsbond.

Vandaag 8 maart is het Vrouwendag. In 1908 trotseerden toen 15.000 verontwaardigde naaisters de kou en minachtende blikken om te strijden voor gelijke rechten. ‘We willen brood voor iedereen en ook rozen’, eisten ze. Met brood en rozen als symbool voor gelijke lonen, veiligheid, financiële zekerheid, respect en waardering.

Bijna 120 jaar later, op 8 maart 2024, krijgen nog steeds niet alle vrouwen de verdiende waardering en financiële zekerheid voor het werk dat ze doen, klinkt het bij de Gezinsbond. Vorig jaar op Vrouwendag vroeg de gezinsorganisatie om ook zorg te dragen voor wie zorgt. ‘We zijn nu een jaar verder, en het maakt ons ongerust dat nog steeds enkel betaald werk ‘waardevol’ lijkt’, vertelt Sleurs. ‘Onbetaalde arbeid, vaak ondergewaardeerd en over het hoofd gezien, vormt een essentieel en onmisbaar onderdeel van onze samenleving. Het omvat taken zoals zorg voor het gezin, huishoudelijk werk en andere niet-monetair gecompenseerde inspanningen. Al dat onbetaalde (zorg)werk van vrouwen en mannen is de ruggengraat van onze maatschappij. Het is goed voor 180 miljard euro per jaar, of 1/3 van het bruto binnenlands product, berekende Trends onlangs’, vertelt Sleurs.

Toch worden ondersteuningsmaatregelen om onbetaalde arbeid te compenseren afgebouwd of afgeschaft. Zo ligt de afschaffing van het huwelijksquotiënt nog steeds op de onderhandelingstafel. ​ Het huwelijksquotiënt verschuift een gedeelte (maximaal 30%) van het totale netto belastbaar jaarinkomen van de meestverdienende partner naar de minstverdienende. Sinds 1 februari vorig jaar gelden er strengere toegangsvoorwaarden voor het tijdskrediet en werd bespaard op een aantal vergoedingen. Terwijl de problemen in de kinderopvang nog steeds niet opgelost zijn en veel ouders, vaak moeders, dit oplossen door een zorgverlof op te nemen. Daarbij komt de recente beslissing om enkel nog gezinnen die gemiddeld 4/5de werken voorrang te geven in de kinderopvang met inkomensgerelateerde tarieven.

Het afbouwen van ondersteuning voor wie minder werkt in functie van zijn of haar gezin, vindt de Gezinsbond een vreemd signaal in tijden waarin onze beleidsmakers inzetten op vermaatschappelijking van de zorg en zorgzame buurten stimuleren. ‘Daarom vragen we om onbetaalde zorgarbeid, de ruggengraat van onze maatschappij, meer te waarderen door beter vergoede zorgverloven die toegankelijk zijn voor iedereen, het behoud van het huwelijksquotiënt en de intrekking van de nieuwe voorrangsregels in de kinderopvang. En hopelijk kunnen we op Vrouwendag 2025 terugblikken op de vooruitgang in plaats van achteruitgang’, besluit Sleurs.