Draag ook zorg voor wie zorgt
En dat zijn vooral vrouwen. De Gezinsbond roept daarom op om het respect voor zorgarbeid een boost te geven. 'Het maakt ons ongerust dat enkel betaald werk 'waardevol' lijkt', zegt de Gezinsbond.
De pensioenhervorming is terug van nooit weggeweest. Om de betaalbaarheid te garanderen, moet de werkzaamheidsgraad naar omhoog. De Gezinsbond steunt dat. Maar waar we geen begrip voor hebben zijn beslissingen die zorgarbeid chronisch onderwaarderen. Zoals die waarbij wie zorgarbeid verricht nog minder pensioen zou krijgen dan nu, of zoals de plannen om het tijdskrediet en de thematische verloven niet mee te tellen in het aantal gewerkte jaren die recht geven op het minimumpensioen. Terwijl tijdskrediet en thematische verloven in Vlaanderen aan populariteit blijven winnen. 'Draag dus ook zorg voor wie zorgt', zegt Lutgard Vrints, beleidsmedewerker van de Gezinsbond.
Nieuw onderzoek toont aan dat pas gepensioneerde vrouwen een kwart minder pensioen hebben dan mannen. De regering beloofde nochtans bij haar aantreden een pensioenhervorming met aandacht voor de gendergelijkheid, en zorgverloven zijn daar onderdeel van. De Gezinsbond hoopt dat zorgverloven dus een eerlijke plaats krijgen aan de onderhandelingstafel. Zorgverloven worden vaker opgenomen door vrouwen, dat toont onderzoek keer op keer aan. Vrouwen werken niet minder, ze doen meer onbetaalde zorgarbeid, ook dat toont onderzoek aan. Voor ons is het belangrijk dat er ook zorg wordt gedragen voor wie zorgt. Het is niet de bedoeling dat zorg opnemen later armoede veroorzaakt.
Een eenzijdige visie dat wie betaald werk verricht, meer pensioen krijgt, ontkent dus die realiteit van onbetaalde zorgarbeid. Zeker in tijden waarin de kinderopvang op barsten staat, is zorgverlof opnemen een belangrijk recht om net die werk en gezin balans te kunnen garanderen. We vinden het dus ontoelaatbaar dat zorgverlof opnemen, of het nu door mannen of vrouwen is, afgestraft wordt. Bovendien zijn goede zorgverloven net manieren om de tewerkstellingsgraad te verhogen, dat is ook al meermaals aangetoond door onderzoek. Net door dat vangnet zijn er veel vrouwen met kinderen en zorgnoden een betaalde job gaan uitoefenen of blijven uitoefenen. Wie zorgverlof neemt, behoudt namelijk de band met de job, en keert er ook naar terug.
Er zijn belangrijke aanpassingen gebeurd voor pensioenen en die juichen we toe. En om de pensioenen betaalbaar te houden, moeten we met zijn allen langer en meer aan de slag. Maar zorgnoden kunnen echter niet weggetoverd worden. Van Vlaanderen verwachten we daarom inspanningen voor meer en toegankelijke kinderopvang, thuiszorg, residentiële zorg voor ouderen en personen met een beperking. En van de federale overheid verwachten we een pensioensysteem dat personen die zorg dragen niet afstraft. Zo’n gezinsvriendelijk pensioensysteem is niet genderneutraal, maar net genderbewust. De Gezinsbond vraagt dus om een échte gender- en gezinsvriendelijke pensioenhervorming.
Lien Swinnen