Gezinsbond is bezorgd over uitdoving huwelijksquotiënt
De uitdoving van het huwelijksquotiënt ligt op de onderhandelingstafel voor de fiscale hervorming. De Gezinsbond vraagt het huwelijksquotiënt niet zomaar uit te doven, maar pleit voor een andere invulling. Verworven rechten neem je immers niet zomaar af.
De eerste fase van de fiscale hervorming die dit weekend op de tafel ligt, voorziet in een uitdoving van het huwelijksquotiënt. De Gezinsbond wil nogmaals pleiten om het huwelijksquotiënt niet zomaar uit te doven, maar het te hervormen naar een instrument om opvoedings- en zorgtaken fiscaal te ondersteunen. Nu de roep om maatschappelijke erkenning en waardering van onbetaalde opvoedings- en zorgarbeid luider klinkt dan ooit, is de uitdoving ervan een verkeerd signaal. Dankzij dat systeem kan tot 30 procent van het inkomen van de ene partner, fictief worden toegewezen aan de andere. Het quotiënt ondersteunt op deze manier het gezinsinkomen als een ouder kiest om zijn carrière (tijdelijk) af te stemmen op zorg- en opvoedingssituaties.
Er wordt voorgesteld om het maximumbedrag van het huwelijksquotiënt al vanaf aanslagjaar 2025 te verlagen tot ongeveer 35% van het huidige maximumbedrag. En het huwelijksquotiënt vanaf aanslagjaar 2026 volledig op te heffen. Voor gepensioneerden wordt het stelsel uitgedoofd over een periode van 20 jaar. Daarbij wordt het maximumbedrag van het huwelijksquotiënt jaarlijks met één twintigste verminderd. Nu er gekozen wordt voor het uitdoven van het huwelijksquotiënt pleit de Gezinsbond voor een rechtvaardige overgangsregeling. Een regeling waarmee gezinnen die vandaag het huwelijksquotiënt gebruiken, de toekenning ervan definitief als verworven recht mogen beschouwen, zeker voor gepensioneerden die hun loopbaan niet meer kunnen bijsturen.
Fiscale neutraliteit
De overheid wil meer inzetten op een fiscale neutraliteit tussen de samenlevingsvormen. Het afschaffen van het huidige huwelijksquotiënt past in dat kader. Het is dan de vraag of die neutraliteit opweegt tegen het groot inkomensverlies voor gezinnen die het fiscaal voordeel gebruiken.
Voor wie al op pensioen is zou er wel een uitdovingsplan komen. Maar hoe het uitdovingsplan er nu uitziet, baart de Gezinsbond zorgen. Volgens dat plan zouden gepensioneerden elk jaar één twintigste van hun belastingvoordeel verliezen. Na twintig jaar is het dan helemaal verdwenen. De uitfasering zou gepensioneerden ‘de nodige rechtszekerheid’ geven. Een fiscale steun die jaar na jaar afneemt en daarna verdwijnt, is geen rechtszekerheid. De bijna gepensioneerden vallen al helemaal uit de boot. Voor hen is er geen uitdovingsplan, enkel het inkomensverlies. Zo zet je gezinnen in de kou en pak je hun koopkracht af.
‘Je kan van wie al op pensioen is, of bijna gaat, niet verwachten dat ze die jaren inhalen. Dat druist in tegen het rechtszekerheidsbeginsel en het respect voor ouderen’, zegt An Deneffe, beleidsmedewerker van de Gezinsbond.
Onterechte kritiek op huwelijksquotiënt
Enkel wie gehuwd of wettelijk samenwonend is, kan er gebruik van maken. Ook gezinnen die feitelijk samenwonen kunnen baat hebben bij het huwelijksquotiënt. Als ze hun samenlevingsvorm eenvoudig officieel vastleggen via een verklaring van wettelijk samenwonen, kunnen ze er echter ook makkelijk gebruik van maken. Maar het huidige huwelijksquotiënt is inderdaad niet neutraal.
Daarom pleit de Gezinsbond om het huwelijksquotiënt te benoemen en hervormen tot een gezinsquotiënt, met een gezinsmodulatie. Op die manier wordt de financiële draagkracht ook bepaald door het aantal gezinsleden dat van een inkomen leeft. En zo blijft de overheid gezinnen met opvoedings- en zorgnoden ondersteunen.
De uitdoving van het huwelijksquotiënt is geen wondermiddel om de werkzaamheidsgraad te verhogen. Het straft enkel het gezinsbudget. Er zijn meer maatregelen nodig om het werk en gezinsleven met elkaar te verenigen. Net zo krijg je meer mensen aan het werk. Een fiscaal voordeel afschaffen lost het opvangprobleem niet op, integendeel. De huidige crisis in de kinderopvang brengt al genoeg uitdagingen met zich mee. De Gezinsbond hoopt dat de regering rekening houdt met alle samenlevingsvormen, zonder de bestaande te vergeten.
De Gezinsbond roept op om:
- Voor gepensioneerden en 45-plussers verworven rechten te behouden zonder tijdslimiet. Het is ontoelaatbaar dat het inkomen van mensen die hun loopbaan niet meer kunnen veranderen, wordt ingeperkt.
- Benoem en hervorm het huwelijksquotiënt tot een gezinsquotiënt en voer het in voor iedereen die opvoedt en zorgt, met een gezinsmodulatie.
- Maak werk van haalbare en toegankelijke thematische verloven om werk-gezin te combineren. Draag ook zorg voor wie zorgt.
- Einde persbericht -
Wat is het huwelijksquotiënt?
Koppels die gezamenlijk belast worden, kunnen volgens artikelen 87 en 88 WIB92 genieten van het huwelijksquotiënt als één van beide partners geen of een laag netto belastbaar inkomen heeft. Het huwelijksquotiënt verschuift een gedeelte (maximaal 30%) van het totale netto belastbaar jaarinkomen van de meestverdienende partner naar de minstverdienende. Zo kan de minstverdienende partner zijn/haar netto belastbaar jaarinkomen optrekken tot maximum 30% van het totale gezinsinkomen met een maximum van 12.550 euro voor aanslagjaar 2024.
Lien Swinnen
