Ouders sparen voor hun kinderen, maar financiële opvoeding kan beter

8 op 10 ouders sparen voor hun kinderen, meestal voor een lange termijn. Dat is de verheugende vaststelling van een enquête die Yongo – het digitale spaar- en beleggingsplatform voor kinderen van AG Insurance – uitvoerde bij ouders van kinderen tussen 6 en 12 jaar. Yongo legde de resultaten van zijn enquête voor aan een panel van experts: pedagoge Marijke Bisschop, financieel expert Pascal Paepen, Yves Coemans van de Gezinsbond en Patrick Binot van Ligue des familles. “Als het gaat over sparen op lange termijn, mag je best wat meer risico nemen”, stelt financieel expert Pascal Paepen. “Met je kinderen over geld praten blijft voor veel ouders blijkbaar toch nog taboe,” is de conclusie van pedagoge Marijke Bisschop.

Dat Belgen goede spaarders zijn, weten we allemaal. Maar we doen het ook massaal (81% van de ouders) voor onze kinderen. Om ze financiële zekerheid te bieden (48%), een startkapitaal te geven eenmaal ze op eigen benen gaan staan (47%) of om een woning te verwerven (45%).

Kiezen voor veilig sparen

Ook bij het “kindsparen” opteren we voor veiligheid. Ouders kiezen voor spaarformules waarmee ze vertrouwd zijn (68%) en die ze als veilig beschouwen (79%). Niet verwonderlijk dat ze vooral voor een spaarrekening bij de bank (69% op naam van het kind, 16% op naam van een ouder) of voor een spaarverzekering Tak 21 (22%) kiezen. Slechts 16% doet dit via een beleggingsformule.

“En dat is jammer”, becommentarieert financieel expert Pascal Paepen deze cijfers. “Door de combinatie van lage rente en een inflatie van gemiddeld 2% per jaar, verliezen ouders op een spaarrekening elk jaar aan koopkracht. En dat terwijl ze doorgaans toch een lange beleggingshorizon hebben, vaak 15 à 20 jaar, en vooral via regelmatige stortingen sparen. In dat geval kan je het rendement van je spaarinspanning gevoelig opkrikken door wat meer risico te nemen en te kiezen voor een beleggingsproduct”.

Geld geven: bij speciale gelegenheden of regelmatig?

Een tweede luik van de Yongo-enquête sneed het thema “Geld geven aan kinderen” aan. Daaruit blijkt dat ouders van kinderen op de lagere school best wel regelmatig geld geven aan hun kind: 55% van de ouders geeft minstens één keer per maand geld aan zijn oogappel. Toch geeft nog 1 gezin op 6 nooit of hoogstens 1 keer per jaar een centje.

Zakgeld, is daarentegen nog niet zo ingeburgerd in deze leeftijdscategorie. Slechts 4 ouders op 10 geeft “op geregelde basis en zonder specifieke reden” geld, meer dan de helft enkel bij speciale gelegenheden. “Een gemiste kans”, vindt pedagoge Marijke Bisschops. “Ik ben een groot voorstander om reeds vanaf het 1ste of 2de leerjaar zakgeld te geven. Dat hoeft niet veel te zijn, 50 cent, een euro. Maar op die manier leer je je kind wel al vroeg om te gaan met geld, de waarde ervan te leren kennen. En vooral, zo leren ze doelen te stellen en krijgen ze plezier in het sparen, en dat is heel belangrijk voor hun ontwikkeling als mens”.

Naast de ouders zijn ook grootouders, meters en peters een bron van inkomsten voor de kinderen. 3 op 4 grootouders geven minstens enkele keren per jaar geld, en dan vooral bij speciale gelegenheden (verjaardag, Nieuwjaar….). Bij meters en peters daalt die verhouding tot 1 op 2.

Een mooi rapport? Toch liever geen geld geven

In deze periode van schoolrapporten was Yongo best benieuw hoe ouders de schoolresultaten van hun kinderen belonen. Meestal niet financieel, stelde de enquête vast. Slechts 1 ouder op 5 geeft zijn kind een centje voor een goed rapport. 1 ouder op 2 verkiest samen met het kind een leuke activiteit te doen, eveneens bijna de helft (47%) verkiest een tastbaar cadeau. “Gelukkig maar”, vindt Marijke Bisschop. “Geld geven om goede schoolresultaten als het ware ‘af te kopen’ is geen goed signaal voor kinderen. Een kind moet leren dat niet tegenover elke inspanning een tegenprestatie moet staan”.

Financiële opvoeding: is zelfvertrouwen terecht?

Nog een goed nieuws uit de enquête: 9 ouders op 10 (91%) hechten veel belang aan de financiële opvoeding van hun kinderen. En 85% vindt dat ze het op dat vlak best goed doen. Ze praten geregeld met hun kind over de waarde van de dingen. En als het kind een “duurder” cadeau wil, moet het bij 8 ouders op 10 er deels zelf voor sparen.

Maar is dat vertrouwen wel terecht? Geld blijft duidelijk een moeilijk onderwerp in de meeste gezinnen. 4 ouders op 10 betrekken hun kind niet bij wat ze voor zoon- of dochterlief sparen. 8 ouders op 10 praten met hun kind niet over het gezinsinkomen. En meer dan 1 ouder op 4 (27%) geeft toe wel wat advies te kunnen gebruiken in de financiële opvoeding van hun kind.

“De enquête van Yongo bevroeg ouders met kinderen tussen 6 en 12 jaar”, stelt Yves Coemans van de Gezinsbond vast. “Uit een eigen enquête bij ouders met oudere kinderen, weten we dat wanneer zij het met pubers over geldzaken moeten hebben, hun vertrouwen inzake financiële opvoeding een flinke deuk krijgt.”

Hoe pakken ze het dan beter aan? “Twee gouden regels”, adviseert Patrick Binot van Ligue des familles. “Eén: over geld durven praten met je kind, van jongs af aan. En twee: ervaring leren op doen. Laat kinderen gerust experimenteren met kleine bedragen. Geef ze vertrouwen, laat ze fouten maken, daar leren ze van”. Yongo is daarvoor een zeer handig instrument, vindt hij. “Met Yongo leert het kind spelenderwijs spaardoelen stellen, ziet het op een visueel aantrekkelijke manier zijn spaarinspanning groeien. Het leert ook keuzes maken en zijn dromen realiseren door directe verlangens uit te stellen. En dat is enorm belangrijk in de ontwikkeling van een kind.”

 Bekijk de videoreportage bij dit artikel voor een samenvatting van het rondetafelgesprek.

Enkele verrassende vaststellingen
•    Bij Vlaamse ouders spaart 88% voor de kinderen, bij de Franstalige ouders 71%
•    11% van de ouders die op lange termijn sparen, doet dit om voor hun kind een wagen te kopen
•    14% van de ouders sparen op lange termijn via de aloude techniek van … het spaarvarken
•    Bijna 1 Vlaamse ouder op 2 (48%) geeft een vorm van zakgeld, bij Franstalige ouders 1 op 4 (25%).

Over Yongo

Yongo, een initiatief van AG Insurance, is een innovatief digitaal platform dat kinderen leert omgaan met geld. Het netwerk rond het kind – ouders, familie en vrienden – kan meesparen om de dromen te helpen realiseren. Yongo wil dé referentie worden voor kinderen en sparen. Samen met de Gezinsbond en La Ligue des familles wil Yongo het probleem rond financiële geletterdheid van kinderen in België aanpakken.