Voor een op vijf gezinnen is gebruikskost grote drempel bij keuze warmtepomp
Gezinnen zijn bereid om voor een warmtepomp te kiezen, maar de aankoopprijs en de gebruikskost houden hen tegen. Dat toont een nieuw cijfer van de Gezinsbarometer van de Gezinsbond.
Niet enkel de aankoopprijs maar ook de hoge kost van elektriciteit schrikt gezinnen af om voor een warmtepomp te kiezen. Dat toont de Gezinsbarometer. Een nieuwe studie van de federale energieregulator CREG bevestigt die angst: een warmtepomp is in heel weinig woningen rendabel. De Gezinsbond vraagt aan de overheid om deze signalen op te pikken en om te zetten in beleid: ondersteun gezinnen bij de aankoop van een warmtepomp en maak verwarmen op elektriciteit voordeliger dan fossiele brandstoffen.
Een nieuwe verwarmingsketel is niet alleen een technische keuze. Gezinnen moeten ook rekening houden met hun budget. En dan lijkt een gasketel al snel voordeliger. Maar die keuze kan zuur oplopen als de gasprijzen in 2027 stijgen door de nieuwe Europese koolstoftaks (ETS-2). In de energietransitie is het promoten van warmtepompen cruciaal. ‘Volgens de laatste Europese richtlijn moeten alle fossiele ketels tegen 2040 verdwijnen, en tegen 2050 moet elke woning energieneutraal zijn. Hoe haal je die normen zonder warmtepomp?’ zegt Ivo Mechels, voorzitter van de Gezinsbond.
De Gezinsbarometer toont dat 12% van de gezinnen met inwonende kinderen in Vlaanderen nu al met een warmtepomp verwarmt als hoofdverwarming. En 20% overweegt een warmtepomp bij de volgende ketelvervanging. Toch blijft 2 op 3 twijfelen: de aankoopprijs is grootste drempel, de verwachte energiekost is voor één op vijf gezinnen een pijnpunt. Volgens de Gezinsbond is het daarom noodzakelijk om gezinnen extra te ondersteunen bij de aankoop van hun warmtepomp.
Ook de elektriciteitsprijs moet voor de gezinsorganisatie dalen. 'In Vlaanderen vormt de energieprijs maar 38% van de elektriciteitsfactuur. 24% gaat naar het transport en distributie van de elektriciteit. De overige 38% zijn taksen, toeslagen en btw. Dat maakt elektriciteit kunstmatig duur en zo blijven warmtepompen een luxeproduct dat niet rendeert’, zegt Mechels. De Gezinsbond stelt voor elk gezin een basishoeveelheid energie toe te kennen, afhankelijk van het aantal inwoners. De eerste bewoner krijgt een grotere hoeveelheid. Zo hebben alleenstaanden geen nadeel. Al die extra kosten rekenen we niet langer aan op de basishoeveelheid energie, enkel op het comfortverbruik. Zo wordt energie weer betaalbaar voor wie het echt nodig heeft, en warmtepompen rendabel voor iedereen.
‘Gezinnen moeten zeker zijn dat investeren in duurzame verwarming ook financieel de juiste keuze is. Het is het tijd dat de overheid die transitie ondersteunt met slimme en structurele beleidsmaatregelen. Zo wordt de energietoekomst niet alleen duurzaam, maar ook haalbaar voor iedereen’, besluit Mechels.
Over het onderzoek
De Gezinsbarometer wordt uitgevoerd door onderzoeksbureau Indiville en is gebaseerd op een representatief onderzoek bij meer dan 1.000 Vlaamse gezinnen met inwonend(e) kind(eren) tussen 0 en 18 jaar. De resultaten zijn gewogen naar geslacht, leeftijd en opleidingsniveau. Alle interviews werden online afgenomen via een gesloten toevalssteekproef uit het Bpact Panel, waarbij enkel personen met een persoonlijke code geldig konden deelnemen aan het onderzoek. Indien gewenst is er ook een uitgebreidere nota bij de resultaten te verkrijgen.