Open brief: 7 prioriteiten voor de wereld na Corona

De Coronacrisis heeft onze samenleving op z’n kop gezet. Gelukkig keert het normale leven stap voor stap terug. Maar niet alles moet bij het oude blijven! De hoofdeconoom van VOKA was er snel om de hoop op verandering te sussen. (DS 3/07/2020). Maar laten we nú klare taal spreken over wat er toe doet: een goede zorg voor elkaar, voor de natuur en voor de toekomst. Met een brede coalitie van middenveldsorganisaties presenteren we deze 7 prioriteiten voor een betere samenleving na Corona.

1) Hulde voor de helden van de crisis

Een sterke sociale zekerheid, goede zorg en voldoende reservecapaciteit in de ziekenhuizen bleken van goudwaarde. De personeelsleden van ziekenhuizen, zorginstellingen en thuiszorg zijn de helden van deze crisis. Net zoals de mantelzorgers en vele vrijwilligers die zich dag in dag uit inspannen voor hun naasten. Ze verdienen veel meer waardering en respect! Maar ook een correct loon en betere arbeidsomstandigheden. Voor onze zieken en ouderen mogen er nooit (meer) handen tekort zijn.

2) We laten niemand achter

De coronacrisis komt extra hard aan voor wie z’n job verloor of al met armoede kampte. De getuigenissen van jongeren in een kwetsbare thuissituatie laten niemand onberoerd. Maar ook personen van kleur ondervinden een opstoot van ongelijke behandeling en zelfs racisme. We laten niemand achter! Hoog tijd om de uitkeringen tot boven de armoedegrens te verhogen, het minimumloon op een fatsoenlijk niveau te brengen en de etnische kloof te dichten. We zetten versneld in op digitale inclusie. Tegelijk leveren we met z’n allen inspanningen om de zwaar getroffen sectoren, zoals horeca en cultuur, er opnieuw bovenop te helpen.

3) Nú investeren in de toekomst

Door nu massaal te investeren in een schone, toekomstgerichte economie vangen we drie vliegen in één klap: de voordelen van minder vervuiling, jobcreatie en meer economische activiteit door het multiplicatoreffect. Concreet zijn investeringen in energierenovaties, infrastructuur voor een circulaire en koolstofneutrale industrie, hernieuwbare energie en duurzaam vervoer prioritair. Dit vraagt minstens 2% van het BNP of 8 miljard euro bijkomende investeringen. We willen daarmee ook de industrie maximaal verankeren en zelfs terug aantrekken. De meerwaarde van eigen, toekomstgerichte productiecapaciteit is duidelijker dan ooit.

4) Iedereen draagt bij

De coronacrisis maakte een sterke stijging van het overheidstekort en de -schuld onafwendbaar. We willen geen herhaling van het beleid na de bankencrisis. Het bezuiningsbeleid kneep noodzakelijke investeringen dood. We draaiden we met z’n allen op voor een crisis die we niet veroorzaakt hadden. Nu vragen we een rechtvaardige en duurzame fiscaliteit om het crisis- en herstelbeleid te financieren. Dit door de invoering van een belasting op grote vermogens en een voldragen belasting op vermogenswinsten. Door een rechtvaardige en ambitieuze milieufiscaliteit die zoals in Nederland 8% van de inkomsten oplevert. Door tenslotte met de borstel te gaan door de vele fiscale cadeau’s en achterpoortjes.

5) Naar een schone mobiliteit

Als we nu snel schakelen, kunnen we de terugkeer van de structurele files vermijden. Files zorgen voor nodeloos tijdverlies, vervuiling en kosten voor werknemers en werkgevers. Zo veel mogelijk werknemers moeten de mogelijkheid krijgen voor meerdere dagen thuis- en telewerk per week. Natuurlijk met oog voor de noodzakelijke en waardevolle contacten tussen collega’s. Extra investeringen in fietsinfrastructuur, deelmobiliteit en openbaar vervoer maken het mogelijk om de wagen te mijden. Fiscale stimuli voor wagengebruik en brandstofverbruik dienen dringend herzien te worden.

6) Beter leven met groene ruimte nabij

De lockdown was geen pretje. Toch beseften veel mensen dat ze werken om te leven, niet andersom. Velen willen een beter evenwicht tussen werk en leven: minder stress, geen ratrace. Meer tijd voor gezellig samenzijn met vrienden en familie, engagement in de buurt, zelfontplooiing of een uitstap in de natuur. Dat vraagt ook dat we inzetten op aangename, veilige buurten met voldoende diensten, buurtparken en natuur op wandelafstand.

7) Een veerkrachtig en weerbaar Europa

Corona heeft het belang van een veerkrachtige economie, die kan voorzien in basisgoederen en strategische producten, voor iedereen duidelijk gemaakt. We maken best op Europese niveau afspraken zodat er steeds voldoende medicijnen, medisch materiaal, voeding en andere strategische goederen voorradig zijn. De Europese integratie maakt ons beter opgewassen tegen deze en volgende crisissen. Daarbij gaat Europa ook voor een solidaire en humane aanpak op mondiaal vlak. Dat vraagt mondiaal een rechtvaardige klimaatfinanciering en handelsrelaties, schuldkwijtschelding, maatregelen tegen belastingontduiking en voldoende middelen voor ontwikkelingssamenwerking.  

We bundelen de krachten om ervoor te zorgen we deze progressieve agenda stap voor stap kunnen realiseren.

• Caroline Copers, algemeen secretaris Vlaams ABVV
• Marc Leemans, voorzitter ACV
• Danny Jacobs, directeur Bond Beter Leefmilieu
• Liesbeth De Winter, algemeen secretaris Beweging.net
• Landry Mawungu, directeur Minderhedenforum
• Luc Van Gorp, voorzitter Christelijke Mutualiteit
• Gert Truyens, Vlaams Gewestsecretaris ACLBV
• Frans Schotte, voorzitter Gezinsbond
• Els Hertogen, directeur 11.11.11
• Paul Callewaert, algemeen secretaris Nationaal Verbond Socialistische Mutualiteiten
• Ellen De Boeck, directeur De Federatie
• David De Vaal, algemeen coördinator Netwerk tegen Armoede
• Jan Baeck, voorzitter de Verenigde Verenigingen
• Vanya Verschoore, coördinator Arbeid & Milieu

Deze open brief verscheen in De Standaard van 14 juli 2020