Helft gezinnen in Vlaanderen haalt energielabel A niet tegen 2050

Tegen 2050 moet elke Vlaamse woning energielabel A halen en fossielvrij verwarmen. Volgens de Gezinsbarometer van de Gezinsbond, een representatieve bevraging bij gezinnen in Vlaanderen met inwonende kinderen tussen 0 en 18 jaar, voldoet 16% van de gezinswoningen aan deze norm. Er is dus nog een hele weg te gaan. Hoewel gezinnen zich bereid tonen om te renoveren, vormen de hoge kosten en onduidelijke normen een grote hindernis. Daarom is meer ondersteuning via een uitgebreide Mijn Verbouwlening cruciaal.

EPC-kennis en renovatiebereidheid

Officieel heeft slechts 2% van de eengezinswoningen een energielabel A, en 40% van de woningen label E of F. De Gezinsbarometer laat andere cijfers zien: 17% van de gezinnen rapporteert label A voor hun woning, en slechts 4% label E of F. Daarnaast geeft de helft van de gezinnen aan geen idee te hebben van hun energielabel. Gezinnen met kinderen wonen waarschijnlijk in minder verouderde woningen dan bijvoorbeeld senioren. Bovendien heeft twee op 5 gezinnen de woning gerenoveerd, maar na renovatie ben je niet verplicht opnieuw een EPC te laten opstellen. Daardoor lopen de officiële cijfers structureel achter op de realiteit. Tot slot geeft 1 gezin op 5 aan geen weet te hebben van renovatienormen.

‘Veel gezinnen hebben geen idee van de huidige toestand van hun woning, of van de normen waar ze in de toekomst aan moeten voldoen. Zonder duidelijke communicatie zullen ze dus nooit het nodige budget voorzien', zegt Ivo Mechels, voorzitter van de Gezinsbond.

Fossielvrij verwarmen is in opmars. 12% van de gezinnen gebruikt een warmtepomp als hoofdverwarming en 20% overweegt deze bij vervanging. De hoge aankoopprijs schrikt echter 50% van de gezinnen af. Naast subsidies kan een lagere afsluitkost voor gasaansluitingen (nu tot €823,64) de overstap naar elektrisch verwarmen vergemakkelijken.

Financiële en praktische steun nodig

31% van de gezinnen wil tegen 2050 naar label A renoveren, vooral om energiekosten te besparen (38%). Bij wie aangeeft niet te willen renoveren, is de kostprijs de grootste drempel (48%). Ook al rekent de helft van de gezinnen op de Mijn Verbouwlening (max. €60.000), voor velen blijft die ontoereikend; gezinnen vragen een hoger bedrag of langere looptijd. Naast financiële ondersteuning vragen gezinnen ook renovatieadvies op maat. 40% zou deelnemen aan een wijkrenovatie, mits betaalbare leningen en prefinanciering.

‘Het is cruciaal dat de Mijn Verbouwlening breder dan vandaag ingezet wordt. Voor wie een woning met E- of F-label diepgaand wil renoveren volstaat €60.000 niet, en ook de rentevoet moet kunnen mee-evolueren met de financiële draagkracht’, zegt Mechels.

Haalbaar tegen 2050?

48% van de gezinnen denkt tegen 2050 te voldoen; 12% plant te verhuizen. De Gezinsbond pleit voor een versterkte Mijn Verbouwlening met lagere rentes, hogere leenbedragen en flexibele aflossingen, in plaats van premies.

‘Die premies komen nu vooral terecht bij wie een zeker kapitaal heeft. Een collectieve, ontzorgende aanpak via wijkrenovaties is ook nodig. Zonder voldoende steun riskeren veel gezinnen de deadline te missen', besluit Mechels.

Over het onderzoek

De Gezinsbarometer wordt uitgevoerd door onderzoeksbureau Indiville en is gebaseerd op een representatief onderzoek bij meer dan 1.000 Vlaamse gezinnen met inwonend(e) kind(eren) tussen 0 en 18 jaar. De resultaten zijn gewogen naar geslacht, leeftijd en opleidingsniveau. Alle interviews werden online afgenomen via een gesloten toevalssteekproef uit het Bpact Panel, waarbij enkel personen met een persoonlijke code geldig konden deelnemen aan het onderzoek. Indien gewenst is er ook een uitgebreidere nota bij de resultaten te verkrijgen.